Café de Sluyswacht: 8
Jodenbreestraat 1
Bereikbaar: Niet ver van het CS. Dichtbij metrohaltes Nieuwmarkt en Waterlooplein

Het ligt ietwat verborgen aan het water, met uitzicht op de Montelbaanstoren en druk waterverkeer. Zelfs een geregelde voorbijgangster is verbaasd als ze hoort van het achterterras van De Sluyswacht. Natuurlijk kent ze het markante scheve huisje aan de Jodenbreestraat, letterlijk in de schaduw van de theaterschool. Ooit een echt sluiswachtershuis, later een metaalhandel, nu een rijksmonument én café. Met tafels en stoeltjes aan de straatzijde en achterom.
Bij mooi weer altijd druk, vol (theater)studenten, buurters, shoppers en veel toeristen. Engels, Duits en Italiaans. Het kwettert door elkaar, ook aan de waterkant. Want al loopt de enkeling eraan voorbij, het achterterras druppelt tegen lunchtijd vol met oplettende drinkers. Het is er dan ook volop genieten van vrijwel alles wat de stad te bieden heeft in een notendop: gracht, toren, markante gevels, groen, boten en - ja - zelfs het terras van de hasjboot T-House, inclusief hennepblad, aan de overzijde. En zon? Die is er, ondanks de schaduw van de theaterschool. En 's avonds gaat er een fakkel aan.
De rieten stoelen zitten als comfortabele fauteuils. Het directe uitzicht wordt enigszins bedorven door een nog volle asbak van de avond ervoor. Over het hoofd gezien door de terrasdienst?
Beneden, op het water, dobbert ondertussen een deel der vaderlandse kleinkunstgeschiedenis voorbij. De André van Duin passeert, op de voet gevolgd door de Toon Hermans. De passagiers op de bomvolle rondvaartboten kijken met enig verlangen omhoog naar het romantische terrasje. Ze zwaaien. Het terras zwaait terug. ''Het lijkt wel een bordes,'' zegt iemand.
Een tafeltje verderop beklaagt een Engels sprekende toerist zich over de onverschilligheid in een bezocht restaurant. Typical Dutch, antwoordt een terrasgenoot. Je mag blij zijn als je wat krijgt. Die constatering gaat niet op voor de bediening aan het water. Die is snel en to the point, uitgevoerd door een dame van weinig woorden, maar met een constante glimlach. Ze serveert een fiks glas koele witte huiswijn (f 4,50), een vaas Dommelsch (f 3,25) én uitstekende broodjes. Eentje met warme geitenkaas en honing, een andere met gerookte kip op selleriesalade (beide f 7,00). De kaart met terrashappen is klein, het drankmenu heel wat uitgebreider. Maar wie dat wil bekijken, moet naar binnen, het bruine café in. De lange lijst met consumpties is op de voorzijde van een oud televisietoestel geplakt, beeldvullend.
Buiten vaart ondertussen de Franz Léhar door de Sint Anthoniesluis. Zowel op de wal als op het terras wordt gefotografeerd. Een terrasbezoeker, gestimuleerd door al het bootverkeer, legt zijn buitenlandse gast uit over Sail: very nice, many boats, very, very, very, very big boats. Ja, nog groter dan de voorbijkomende Jan van der Heyden van de brandweer en de Monique, die langzaam in zicht komt, met een enorme sleep vol stalen balken.
Even dreigt een opstopping. Het terras zwijgt, behalve de hond die aan zijn lange lijn om de hoek, bij het sluisje, ligt. Camera's gaan in de aanslag. Men kijkt en knipt. Wie mag er het eerst door: de sloep, de speedboot, het salonbootje van het Pulitzer of de Van der Heyden? Het lost zich allemaal als vanzelf op. De logge, ellenlange Monique moet met lading achterwaarts een zijgracht in. De hasjboot - het terras vol tevreden, jonge rokers - doet even dienst als afzetpunt.

CORRIE VERKERK, 23 augustus 2000